Alles wat je moet weten over Röntgenfoto’s bij de tandarts

Röntgenfoto’s bij de tandarts zijn een belangrijk onderdeel van tandheelkundige behandelingen. Het kan voorkomen dat er tijdens een afspraak bij de tandarts foto’s worden gemaakt. Veelal gaat het om foto’s met röntgenstraling. In dit artikel wordt ingegaan op de verschillende (röntgen)foto's die kunnen worden gemaakt ter beoordeling van de tanden en kiezen. Ook wordt beschreven aan welke regels een tandarts zich moet houden met betrekking tot röntgenstraling, om de veiligheid van eenieder in de stoel te kunnen waarborgen. Wie mag de foto maken? Het besluit tot het nemen van een foto bij een patiënt kon tot voor kort alleen worden gemaakt door de tandarts. Hierna kon de tandarts de foto zelf maken óf kon de tandarts toezicht houden op een assistente of mondhygiënist die de foto nam. De assistente of mondhygiënist moet hier wel adequaat geschoold voor zijn en moet dat ook schriftelijk kunnen aantonen. Verder zijn schriftelijke instructies bij het apparaat en een timer voor het maken van een röntgenfoto verplicht. Sinds 1 juli 2020 loopt er een proef van 5 jaar, waarin mondhygiënisten zich (tijdelijk) kunnen registreren in het BIG-register. Na registratie mogen zij ook röntgenfoto’s indiceren en maken. Mondhygiënisten die deze handelingen mogen doen, moeten de titel ‘geregistreerd-mondhygiënist’ gebruiken. Intra-orale opnamen Intra-orale opnamen zijn foto’s waarbij er een röntgen plaatje in de mond wordt geplaatst. Het betreft hier vaak of een fosforplaatje of een digitale sensor. Bij een fosforplaatje moet de foto eerst uitgelezen worden, alvorens het beeld zichtbaar is. Bij een sensor wordt het beeld meteen naar de computer gestuurd. In beide gevallen wordt eerst het plaatje in de mond geplaatst, waarna de röntgenbuis van buitenaf op het plaatje wordt gericht. Bitewings Dit zijn de welbekende controlefoto’s. tariefcode X10 per enkele foto De frequentie is afhankelijk van de staat van het gebit van de patiënt en van reeds eerder genomen foto’s. Solo’s Deze foto wordt gemaakt om één bepaalde tand of kies nader te onderzoeken. tariefcode X10 per enkele foto Occlusale beetopname Op deze foto wordt een groter gebied van de onder-en bovenkaak rondom de tanden in beeld gebracht dan met een solo mogelijk is. tariefcode F152 per enkele foto Lichtfoto’s Lichtfoto’s van de tanden worden genomen met een digitale camera. Dus dit zijn foto’s zonder straling. Deze foto’s worden vooral in de orthodontie gemaakt. Orthopantomogram Een orthopantomogram, afgekort als OPT of OPG, is een panoramische röntgenfoto. tariefcode X21 Stralingsbescherming Röntgenstralen bevatten energiedeeltjes die mogelijk schade kunnen toebrengen aan het DNA in onze cellen. Er zijn twee groepen effecten te onderscheiden die straling teweeg kan brengen. Conclusie Er zijn diverse manieren om de tanden of kiezen in beeld vast te leggen. Blootstelling aan röntgenstraling kan nadelige effecten hebben, maar de blootstelling in de tandartspraktijk is zeer gering. Tandartsen zijn verplicht te handelen volgens de 3 principes van stralingsbescherming: rechtvaardiging, ALARA en dosislimieten.